بازخورد یا فیدبک در کوچینگ
بازخورد یا فیدبک در کوچینگ
تعریف بازخورد:
بازخورد نوعی برگشت پیام ارتباطی است که در آن، گیرنده به طور عامدانه یا غیرعامدانه به پیام فرستنده واکنش نشان میدهد. این پیامها، به فرستنده امکان میدهند تا وضعیت ارتباطی خود را با مخاطبانش ارزیابی کند .
بازخورد، غنیمتی ست برای رشد
بررسی بازخورد در فضای کوچینگ
کوچ یکی از ارزشمندترین کمک هایی که میتواند به مخاطبین خود ارائه دهد، دادن بازخورد اثربخش به آنهاست . بازخورد خوب میتواند باعث ایجاد فرصتهای کاملا جدیدی برای مراجعه کنندگان شود، آگاهی ایجاد کند، نحوه ی نگرش آنها را نسبت به موضوعات تغییر دهد، باعث باز شدن فکر و گسترش افق دید در آنها گردد .
یک کوچ باید سخاوتمندانه به مراجعین خود بازخورد دهد و در این مورد به هیچ عنوان کم کاری نکند . بازخوردها باید کاملا بیطرفانه، بدون غرض، بدون نظر شخصی یا قضاوت باشد . در دادن بازخورد از ایده ها و باورهای شخصی استفاده نمیشود بلکه بر اساس مشاهدات همان لحظه انجام میگیرد .
یکی از رایج ترین اشتباهاتی که کوچ ها مرتکب میشوند
این است که به جای بازخورد، نظر شخصی خود را میگویند.
این اتفاق باعث میشود که مراجعه کننده ناتوان شود و این موضوع رابطه ی کوچ و مراجع را خراب میکند .
چند نکته کلیدی در مورد باخورد :
0. بازخورد نه مثبت است نه منفی .
1. همیشه پیش از دادن بازخورد اجازه بگیرید .
2. تجارب خود را به عنوان یک نکته ی آموزشی، کاملا صادقانه به اشتراک بگذارید .
3. نسبت به بازخوردهایی که میدهید کاملا مسئولانه برخورد کنید .
4. نسبت به نظرات شخصی و قضاوتهای خود آگاه باشید .
5. دادن بازخورد موثر نیازمند تمرین است .
6. به عنوان کوچ کاری کنید که مراجع به خودش بازخورد دهد، عملکرد و کارایی خودش را مرور کند .
بازخورد ابعاد مختلفی دارد، بازخورد کوچ به مراجع، بازخورد مراجع به کوچ، بازخورد مراجع به خودش، بازخورد کوچ به خودش
سوالهایی که کمک میکند مراجع به خودش بازخورد دهد :
چه کارهایی را به خوبی انجام داده ای ؟
اگر به عقب برگردی چه کاری را متفاوت انجام میدهی ؟
برای نتیجه ی کدام کارت برای خودت جشن میگیری ؟
و …
مثلا یک نکته ی خیلی مهم که باید در جلسات کوچینگ حتما انجام دهیم این است که به عنوان کوچ از مراجع بازخورد بگیریم . این کار را باید از طریق سوالهایی که از مراجع میپرسید انجام دهید تا مراجع با صداقت کامل به شما بازخورد دهد . این کار برای رشد کوچ فوق العاده موثر است .
نمونه سوالهایی برای گرفتن بازخورد از مراجع :
چه چیزی از جلسه امروز آموختید؟
چطور آنچه از جلسه امروز آموختید را به کار خواهید بست ؟
آیا مطلبی هست که نیاز باشد من به عنوان کوچ به شما بگویم تا مطلب کامل شود ؟
در مورد جلسه امروز آیا مطلبی بوده است که بخواهید بیشتر یا کمتر در مورد آن حرف بزنیم ؟
به جلسه امروز از یک تا ده، چه نمره ای میدهید ؟ چرا ؟
این جلسه چقدر به شما کمک کرده است ؟
کاری بود که اگر من به عنوان کوچ انجام میدادم جلسه بهتر میشد ؟
آیا چیزی هست که بخواهی در موردش صحبت کنی که در موردش صحبت نکرده باشیم ؟
و…
بازخوردهایی را که دریافت میکنید، ارزیابی کنید . دقت کنید که چه واکنشی نسبت به آنها نشان داده اید و چرا؟ و از این بازخورد چه آموختید .
به عنوان یک کوچ وقتی مرتب از مراجعه کننده بازخورد بگیرید، باعث میشود هر بار بیشتر رشد کنید و برای مراجعه کننده یک الگو باشید که او هم قدرت بازخورد و گوش دادن فعال را تجربه کند .
بازخورد کوچ به خودش
بعد از اتمام جلسه، مدتی را با خودتان خلوت کنید و روند جلسه را بررسی و تحلیل کنید . بسنجید که دستاورد و تجربه این جلسه برای شما چه بوده است؟
میتوانید از طریق سوالات زیر این کار را انجام دهید :
چه کار مفید و اثر بخشی در این جلسه انجام دادم ؟
چه کاری را در جلسه کوچینگ بعدی تغییر خواهم داد ؟
شخصیت مراجع چگونه بود ؟
و…
روش ایفای نقش، نوعی بازخورد موثر
این روش یک ابزار بسیار خوب است برای گرفتن بازخورد اثر بخش . جایی که به عنوان یک کوچ احساس کردید که مراجعه کننده از مسئله ای که دارد احساس ترس دارد و یا در پیدا کردن راه حل با مشکل مواجه شده است، از این روش استفاده کنید . جای خودتان را با مراجع عوض کنید و از او بخواهید که برای مدتی نقش کوچ را بازی کند . این کار باعث میشود که مراجع از زاویه ی دیگری به مسئله ی خودش نگاه کند و فکر کند این مسئله ی شماست و میخواهد در حل آن به شما کمک کند . و این یک بازخورد غیر مستقیم و البته بسیار شفاف به اوست . در نهایت به عنوان یک کوچ از قدرت خلاقیت خود استفاده کنید تا بتوانید در موارد دیگری که خودتان تشخیص داده اید از این روش استفاده کنید .
رابطه ی بازخورد و گوش دادن فعال
ما به عنوان یک کوچ، اطلاعاتی را که از میان صحبتهای مراجع متوجه میشویم را در اختیارش قرار میدهیم . کوچ به سادگی آنچه را که متوجه شده است را بیان میکند و سپس به پاسخ مراجعه کننده گوش میدهد تا صحبت خود را ادامه دهد .
گوش دادن فعال مهارتی است که به کوچ ها کمک میکند تا به آرزوها، خواسته ها و آنچه که در مورد مراجعه کننده مبهم است گوش فرا دهد . این نوع گوش دادن با گوش دادن روزمره و معمول متفاوت است، به صورتی که کوچ به چیزهایی گه گفته نمیشود هم گوش میکند . چون مراجعه کننده ممکن است چیزی بگوید اما در واقع منظور دیگری داشته باشد، و این دقیقا همان چیزی است که کوچ منتظر شنیدنش است . ( خواسته های واقعی مراجع )
پس گوش دادن فعال مستلزم داشتن تمایل به فهمیدن چیزی است گفته میشود و حس کردن عواطفی که بیان میگردد . در این شرایط گوش دادن کامل و واقعی است .
مثال از چند بازخورد :
کوچ: “توی صداتون خیلی تعهد نمیشنوم . آیا کم و کسری در کار است ؟”
کوچ: “به نظر میاد که در مورد این قضیه خیلی هیجان زده و یا عصبانی هستید، دوست دارید بیشتر در موردش بگید ؟”
کوچ: “وقتی که در مورد این موضوع صحبت کردید صورتتون قرمز شد، علت خاصی داره ؟”
بازخورد یعنی گفتن آنچه که مشاهده شده است، نه کمتر و نه بیشتر .
در زمان گوش دادن اثر بخش و بازخورد دادن باید با مراجع چک کنید که آنچه شنیده اید درست است یا خیر . چون باید اطمینان حاصل کنید که آنچه که در مورد یک شرایط خاص درک کرده ایم با آنچه که مراجع درک کرده یکی است . و اینکه مراجع را مطلع کنیم که زمانی که در مورد آن موضوع صحبت میکند چه تغییراتی در چهره و یا بدن او اتفاق می افتد . ( ممکن است شخص دقیقا نداند که چه حالاتی از خود بروز میدهد )
دقت کنید !
باز خورد و یا فیدبک دادن کاملا با انتقاد کردن متفاوت است . بازخورد دادن بسیار اثر بخش است و باعث ایجاد قدرت در مراجع میشود، در صورتی که انتقاد شخص را فلج میکند و کارایی جلسه را از بین میبرد .
تفاوت انتقاد و بازخورد :
انتقاد، نظر شخصی ماست و بیان عیب طرف مقابل است . اما بازخورد کاملا غیر شخصی است و بر اساس شرایط و حالات همان موقعیت بیان میشود .
انتقاد، بیرون کشیدن معایب و کم و کاستی هاست که مخرب است . اما بازخورد باعث ایجاد فرصت میشود و سازنده است .
انتقاد، بر اساس ایده ی شخصی است . اما بازخورد بیان حقیقتی است که مشاهده شده است .
انتقاد، غالبا مورد استقبال قرار نمیگرد و پذیرش ایجاد نمیکند . اما بازخورد پذیرش ایجاد میکند و برای شخص جالب است .
انتقاد، بر اساس گذشته است و برای شخص پیشرفت ایجاد نمیکند . اما بازخورد برای ایجاد رشد و بهبود در آینده بیان میشود .
انتقاد، امری احساسی است . اما بازخورد کاملا غیر شخصی، بی طرفانه و منطقی است .
یکی از علتهای مهمی که باعث میشود بازخورد دادن به مراجع کمک کند، این است که مراجع بیش از حد به مسئله نزدیک است ولی ما خارج از زندگی او را میبینیم، که این مسئله باعث ایجاد یک بینش جدید در مراجع میشود و او را به فکر وا میدارد . چون ما به عنوان کوچ چیزهایی را میبینیم که مراجع نمیتواند ببیند . و این موضوع مشخص میکند که چرا بازخورد باید کاملا دقیق و به دور از نظر شخصی باشد که مراجع را گمراه نکند . چون ماهیت بازخورد به این شکل است که به مراجع آگاهی بدهد تا دست به اقدام درست بزند .
بازخورد دادن یعنی منعکس کردن موضوع به مراجع، به شکلی که ما آن را رویت میکنیم .
نمونه سوالهایی برای بازخورد به مراجع :
- میتونم این موضوع رو از یک دیدگاه متفاوت ببینم؟
- میتونم آنچه من از این موضوع متوجه شدم رو بهت بگم؟
- دوست داری بدونی من در این مورد چی فکر میکنم؟
و…
مراقب باشید که وقتی ما بازخوردمان را با مراجع به اشتراک میگذاریم، احتمال اینکه برداشت ما با آنچه که مراجع فکر میکند متفاوت باشد زیاد است . اگر این اتفاق افتاد اصلا اشکالی ندارد و کمک میکنیم که مراجع مجدد به مسیر صحیح برگردد . و حواسمان باشد که این علت که مبادا اشتباه کنیم، ما را از بازخورد دادن باز دارد .
گاهی هم ممکن است مراجع بازخورد شما را نادیده بگیرد، در این شرایط باز هم مهم است به عنوان یک کوچ بازخورد خود را انتقال دهیم . این را بدانید که گاهی اوقات ما دانه ای را میکاریم و بعد از مدتی جوانه میزند . در مورد باز خورد هم به این گونه است، شاید بازخوردی که میدهید، در لحظه تاثیرش را نبینید. اما منتظر بمانید و مشاهده کنید که چطور بازخوردهای شما، تاثیرات مثبتی روی طرز فکر و زندگی مراجع میگذارد. و آنگاه متوج میشوید که مراجعین چقدر به دنبال بازخوردهای شما هستند و به آن احتیاج دارند .